زنان سیاه پوش ایرانی، یکشنبه ها در کلن

جواد طالعی ـ دفتر اروپائی شهروند

شهروند 1245 پنجشنبه 3 سپتامبر 2009

یکشنبه 23 اگوست 2009، کلن:

"ایران، ایران". می شمارم: ظرف یک ساعتی که در کنار کلیسای جامع کلن ایستاده ام، حدود 50 بار نام ایران را بر زبان رهگذران شنیده ام. رهگذرانی که هر کدام از یک گوشه دنیا آمده اند تا یکی از عظیم ترین کلیساهای جهان را ببینند.

کنار در ورودی بزرگ کلیسا، 22 زن سیاهپوش ایرانی، در حالی که شاخه های رز سفید و عکس های قربانیان سرکوب پس از انتخابات 22 خرداد ایران را به دست دارند، در سکوت کامل به صف ایستاده اند. رهگذران، با دیدن آن ها، نام ایران را بر زبان می رانند، می ایستند، فیلم و عکس می گیرند، گهگاه، به سراغ یکی از زنان سیاهپوش می روند و درباره تازه ترین تحولات ایران از آنان می پرسند.

روایت یک جنایت بزرگ

دهها عکس و نوشته، از جنایت بزرگی روایت می کنند که در دو ماه اخیر آسمان ایران را تیره و خاک این کشور بزرگ را خونین کرده است. پارچه ای سفید بر زمین گسترده شده است که هرکس بخواهد می تواند امضای خود را پای متن کوتاه آن بگذارد. متنی که در پشتیبانی از "مادران عزادار ایران" نوشته شده است.

مادران عزادار ایران، یعنی مادرانی که یا فرزندانشان را کشته اند، یا هنوز در بند نگهداشته اند و یا خبری از آن ها نیست، شنبه هر هفته، در پارک های تهران، رشت و چند شهر دیگر، ساعاتی کنار هم می ایستند و در سکوت به یکدیگر می نگرند تا به این گونه، در یکی از سیاه ترین دوران های تاریخ ایران، همبستگی خود را با یکدیگر نشان بدهند و بر خواست آزادی زندانیان، افشای محل نگهداری گم شدگان و مجازات عاملان شکنجه، تجاوز و جنایت پای بفشارند.

در بسیاری از شهرهای بزرگ جهان نیز، زنان ایرانی، در پشتیبانی از مادران عزادار، روزهای شنبه در یکی از میدان های مرکزی گرد هم می آیند. هدف همه آن ها این است که افکار عمومی جهان، سرنوشت دردناک مادران عزادار ایران را فراموش نکند.

همه جا شنبه، کلن یکشنبه

اما در کلن، پشتیبانان مادران عزادار ایران، روز یکشنبه را برگزیده اند.

تونیا ولی اوغلی، قهرمان شنای ایران در دوران پیش از انقلاب و یکی از سازماندهندگان این همایش، در باره علت گزینش روز یکشنبه به جای شنبه می گوید: "روزهای یکشنبه مراسم نیایش کاتولیک ها در کلیسای جامع برگزار می شود. به این دلیل، صدها نفر به کلیسا می آیند. بسیاری از آنان، پیش از نمایش و پس از آن، به سراغ ما می آیند و درباره سرنوشت اعتراضات ایرانیان می پرسند، عکس می گیرند، فیلمبرداری می کنند و قطعا اطلاعاتی را که کسب کرده اند، به میان دیگران می برند".

خانم ولی اوغلی اضافه می کند: "علاوه بر این، روزهای یکشنبه میدان وسیع پیرامون کلیسای جامع، پر از گردشگرانی است که از همه جای دنیا به کلن می آیند. در میان آن ها، بعضا فیلمبرداران و خبرنگاران شبکه های تلویزیونی و سایر رسانه ها هم هستند. گزارش همایش اعتراضی ما، حتی به وسیله یکی از همین فیلمبرداران، در اختیار شبکه تلویزیونی ژاپن هم گذاشته شده است".

چاوز با احمدی نژاد، مردم ونزوئلا با مردم ایران

بی مرزی تاثیر اقدام زنان ایرانی کلن را، روی پارچه سفیدی که برای گردآوری امضای رهگذران بر زمین گسترده اند می بینم. به عنوان محل زندگی امضا کنندگان، مثلا اسامی کشورهائی مثل اسرائیل، ونزوئلا و زلاندنو را هم می توان دید. اما از همه جالب تر، برخورد یک استاد دانشگاه ونزوئلایی است که همراه همسر و سه فرزندش به کلن آمده است. این مرد میانسال، به سراغ یکی از زنان می رود، لحظاتی با او سخن می گوید، بعد روی زمین زانو می زند و روی پارچه، به انگلیسی می نویسد: "مردم ونزوئلا اخبار مقاومت شما را در برابر دیکتاتوری حاکم با دقت دنبال می کنند. ما، مشکل شما را به خوبی درک می کنیم، زیرا ما هم دیکتاتوری داریم که از قضا رفیق دیکتاتور شما هم هست"! زیر این متن را، بعد از استاد ونزوئلایی همسر و سه فرزندش هم امضا می کنند.

از الهه صدر یکی دیگر از زنان سیاه پوش که در صف ایستاده است می پرسم: چه مدت است که روزهای یکشنبه در اینجا جمع می شوید؟ می گوید: "الان شش هفته است، اما حرکت ما ادامه خواهد داشت". در برابر این پرسش که آیا با مادران عزادار ایران رابطه مستقیم دارید؟ خانم صدر می گوید: " بله. ما از طریق عکس هائی که از اینجا می فرستیم، با خیلی از مادران عزادار ایران در رابطه مستقیم هستیم و می دانیم حرکاتی که در اینجا انجام می شود اثر خیلی خوبی در روحیه آن ها دارد".

مردی که به پای زنان افتاد

خانم صدر توضیح می دهد که تصمیم برای گردآوری امضای پشتیبانی از مادران عزادار ایران، هفته گذشته در جمع گرفته شده و تازه از این هفته به مرحله اجرا درآمده است. به گفته وی، زنان سیاه پوش کلن، در هفته های گذشته دریافتند که بسیاری از رهگذران، با دیدن عکس ها و لوح نوشته های آنان، با نگاه خود نشان می دادند که دلشان می خواهد برای پشتیبانی از جنبش اعتراضی ایرانیان کاری بکنند، اما نمی دانستند چه امکانی برای اعلام این پشتیبانی دارند. به همین دلیل بود که جمع تصمیم به گردآوری امضای آنان گرفت.

خانمی که خودش را ثریا معرفی می کند، ضمن توضیح علت گردآوری امضا از رهگذران، به صحنه جالبی از هفته گذشته اشاره می کند. او می گوید: "آقائی آمد و با دیدن لباس های سیاه ما و عکس های قربانیان اغلب جوان سرکوب، آنقدر متاثر شد که گفت دلش می خواهد کاری برای ما بکند، اما نمی داند چه کاری از او ساخته است. بعد یکباره در حالی که به شدت بغض کرده بود، جلوی پای ما روی زمین دراز کشید و وقتی بلند شد گفت: من به پای شما می افتم که برای روشن کردن افکار عمومی اینجا گرد هم می آیید. هرکه دوربین به دست داشت، از این صحنه عکس گرفت".

رنگ مهم نیست، حضور مهم است

در صف زنان سیاه پوش، زن جوانی را می بینم که لباس رنگین به تن دارد. از او می پرسم: "شما برای اولین بار در این حرکت شرکت می کنید؟ " می گوید: "نه. چند هفته است که می آیم".

پس چرا مثل سایرین لباس سیاه نپوشیده اید؟

پاسخ می دهد: "برای من فرقی نمی کند که سیاه بپوشم یا نه. مهم این است که در این حرکت اعتراضی شرکت داشته باشم".

از تونیا ولی اوغلی می پرسم: "همیشه 22 نفرید؟" می گوید: "نه. روزهائی هم بوده که تعداد زنان به 40 نفر رسیده است".

تا کی می خواهید به این گردهمائی ادامه بدهید؟

تا آخرین یکشنبه سال جاری میلادی از پلیس اجازه گرفته ایم. اما برای تمدید این اجازه اقدام خواهیم کرد.

کشیش های کلیسا تاکنون توجهی به کار شما نشان داده اند؟

ـ بله. هفته پیش یکی از کشیش ها هنگامی که از کلیسا بیرون آمد با نشان دادن علامت پیروزی همبستگی اش را با ما اعلام کرد.

میان زنانی که در کشورهای مختلف از مادران عزادار ایرانی پشتیبانی می کنند یک شبکه ارتباطی منسجم ایجاد شده است؟

ـ فراخوان برای ایجاد این شبکه داده شده و امیدواریم گسترش پیدا کند. تا الان می دانیم سایت مادران عزادار در ایران راه افتاده و زنان رشت هم هر هفته همزمان با مادران تهران گرد هم می آیند. اما با توجه به جو اختناق حاکم بر ایران، این وظیفه ما است که اعتراضات خود را در خارج از کشور گسترش دهیم. در حال حاضر دست کم در پنج شهر آلمان حرکت ادامه دارد: فرانکفورت، هانوور، اسن، برلین و یک شهر دیگر. در اتریش، هلند و آمریکا هم زنان ایرانی هر شنبه گرد هم می آیند. این حرکت همسو همه جا در حال گسترش است.

آیا حرکت اعتراضی شما ادامه خواهد یافت؟

ـ بله. مادران عزادار ایران دو خواست مشترک دارند و اعلام کرده اند که تا به این دو خواست نرسیده اند، به اعتراض خاموش خود ادامه خواهند داد. خواست آن ها محاکمه آمران و عاملان شکنجه ها، تجاوزها و کشتارها و همچنین آزادی کلیه زندانیان است. تا هر زمانی که آن ها به خواست خود نرسیده اند، گردهمائی روزهای یکشنبه ما ادامه خواهد داشت.

با سرمای شدید زمستان چه خواهید کرد؟

ـ مردم در ایران گلوله می خورند. چه اشکالی دارد که ما هم در اینجا کمی سرما بخوریم؟ البته چترهای سفید بزرگی سفارش داده ایم که امیدوارم از هفته آینده آماده شود و آن را به نشانه صلح بر سر بگیریم. این چترها ما را در برابر برف و باران زمستانی نیز حفظ خواهد کرد.